शौनकचा कट्टा..

दोन दिवसांपूर्वी सर्वत्र बातमी झळकली की 'अमेरिकेतील खनिज तेलाच्या किंमती उणे 37 डॉलर प्रति बॅरल पर्यंत उतरल्या आहेत' आणि भारतात तत्काळ प्रतिक्रियांचा पाऊस पडण्यास सुरूवात झाली. यात "आता पेट्रोल पंपवर जाऊन पेट्रोल भरून घेईन आणि त्यांनाच पेट्रोल भरल्याचे पैसे मागेन" असल्या मिम पासून ते एका जबाबदार, हुशार, संयुक्त राष्ट्रांत मुत्सद्दी म्हणून काम केलेल्या खासदाराने 'मग भारतात पेट्रोल-डिझेलच्या किंमती अजूनही कमी का नाही' असा प्रश्न ट्विटर वर उपस्थित करेपर्यंत अनेक प्रतिक्रियांचा भडीमार झाला. सोशल मीडियावरील मिम्स एकवेळ बाजूला ठेवुयात. ते मुख्यतः मनोरंजनासाठीच असतात पण एका महत्वाच्या आंतरराष्ट्रीय संस्थेत दीर्घकाळ कार्य केलेल्या विद्यमान खासदाराने असे बेजबाबदार ट्विट करावे याला खरं तर काही अर्थ नव्हता, नाही. ते खासदार विरोधी पक्षाचे असले, त्यांना सरकारच्या धोरणांवर टीका करण्याचा, प्रश्न उपस्थित करण्याचा पूर्ण हक्क आहे, हे मान्य. पण त्याला काहीएक अर्थ असावा की नको? असो, तर मुद्दा असा की अमेरिकेत खनिज तेलाचे भाव 'उणे' झाले. म्हणजे नक्की काय झालं हे

          'There is a fundamental difference between Shri Ram and Shri Krishna, that is, Shri Ram did all the godly parakramas but always considered himself a human being on the other hand Shri Krishna did all parakramas which are all humane or possible for a human being but always considered himself as Parameshwara..' eminent author and lecturer Pro. Ram Shevalkar described this fundamental difference in his magnificent lecture on Krishna, where he has tried to analyse Krishna with perspective of Krishna being a human being.  Shri Krishna, holds a holy, divine place in hearts of every Indian. There are multiple facets of Krishna, Radha Krishna, Gopi Krishna, Gopala Krishna are more famous among the people. There is other side of Krishna which is more interesting, that is a diplomat Krishna, a Warrior Krishna, an able administrator Krishna and Yogeshwara Krishna.  Author Sanjay Dixit has tried to analyse Shri Krishna with a humane perspective and put his life and times in

                                           कोविद-19 किंवा कोरोना व्हायरस किंवा चायनीज व्हायरस यामुळे संपूर्ण जगाची अर्थव्यवस्था जवळ जवळ ठप्प झाली आहे. आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीने वर्ष 2020 मध्ये जागतिक अर्थव्यवस्था वाढीचा वेग मंदावणार आहे असे स्पष्ट केले आहे. जगातील विकसित देशांच्या अर्थव्यवस्था वाढीचा वेग उणे 6.1 टक्क्यांवर जाणार आहे तर विकसनशील बाजारपेठा-अर्थव्यवस्थांचा वाढीचा वेग उणे 1 टक्क्यांवर येणार आहे असे नाणेनिधीच्या अहवालात नमूद करण्यात आले आहे. नाणेनिधीचा हा अंदाज सर्व देशांचा एकूण विचार करून मांडण्यात आलेला आहे. नाणेनिधीच्या अहवालात प्रमुख देशांच्या आर्थिक वाढीचा अंदाज काय मांडण्यात आला आहे ते पाहूया. विकसित अर्थव्यवस्थांमध्ये, अमेरिका: 2020 मध्ये उणे 5.9 टक्के तर 2021 मध्ये 4.7 टक्के  'युरो एरिया': 2020 मध्ये उणे 7.5 टक्के तर 2021मध्ये 4.7 टक्के  जपान: 2020 मध्ये उणे 5.2 टक्के तर 2021 मध्ये 3 टक्के   युनाईटेड किंग्डम: 2020 मध्ये उणे 6.5 टक्के तर 2021 मध्ये 4 टक्के  विकसनशील अर्थव्यवस्थांमध्ये,  चीन: 2020 मध्ये 1.2 टक्के तर 2021 मध्ये 9.2 टक्के  भारत

              एकेका क्षेत्राचे आपले आपले प्रश्न असतात. सध्याच्या लॉकडाऊनच्या काळात तर अधिकाधिक गुंतागुंती समोर येत आहेत. चायनीज व्हायरस मुळे जगाची संरचना संपूर्णपणे बदलणार आहेच पण देश ते स्थानिक ग्रामपंचायत पातळीपर्यंत शासकतेचे निकष बदलणार आहेत. शासकतेसाठी आवश्यक गृहीतके, सामाजिक रचना, समाजमन यांचा नव्याने अभ्यास, नव्याने मांडणी करणे गरजेचे ठरणार आहे. भारतात वेळीच सावधगिरी बाळगत देशव्यापी लॉकडाऊन लागू करण्यात आला. त्यात तबलिग जमात प्रकरण आणि त्यामुळे उद्भवलेली परिस्थिती हे एक प्रचंड मोठे गालबोट आहे. इथे पोलिटिकल करेक्टनेस वगैरे बंधन बाळगण्याचे काहीही कारण नाही. जे चूक आहे ते चूक आहे हे सांगण्यास आपण इतके का भितो तेच कळत नाही. गुलामीची मानसिकता आणि एका विशिष्ट समाजच्या लांगूलचालनाचा दुर्दैवी इतिहासाचा वारसा आहे हा. या सर्व घडामोडीत हा एक मुद्द्दा आहेच, पण तूर्त हा बाजूला ठेवू. 'कोरोना, लॉकडाऊन, अत्यावश्यक सेवा आणि बँका' (  http://shaunak-kulkarni.blogspot.com/2020/03/blog-post.html  ) या याच ब्लॉगवरील पूर्वीच्या लेखात काही मुद्दे मांडले होते. इथे त्यापलीकडचे काही मुद्द

            एप्रिल महिन्यातले दोन पाठोपाठचे दिवस. भारताच्या इतिहासाला विलक्षण कलाटणी देणारे. राष्ट्र उत्थान घडवणारे दिवस.  त्यातल्या ५ एप्रिल या दिवशी, किंबहुना रात्री त्रिखंडात गाजेल असा पराक्रम हिंदवी स्वराज्य संस्थापक शिवाजी महाराजांनी केला. ६ एप्रिल या दिवशी सामान्य माणसाच्या अत्यंत जिव्हाळ्याच्या विषयाला हात घालून जनमानस जागवणारा, समाजाचा 'सामाजिक पुरुषार्थ' जागवणारा पराक्रम महात्मा गांधींनी केला. हे दोन एकाच महिन्यातले पाठोपाठचे दिवस असले तरी काळ भिन्न, परिस्थिती भिन्न पण परिणाम मात्र एकच आहे तो म्हणजे राष्ट्रउत्थान.  प्राचीन काळापासूनचा हिंदू राजांच्या इतिहासाचे पाट शिवाजीच्या अतूट पराक्रमाने बदलले. हे राज्य 'श्री'चे आहे म्हणत सामान्य माणूस या कार्यासाठी जोडला. आधुनिक राष्ट्रविचार, ते राष्ट्र उभं करण्यासाठी सामान्यातल्या सामान्य माणसाला राष्ट्रकार्यासाठी एकजूट करण्यासाठी सामान्य माणसाच्या पातळीवर सहज शक्य असणारे कार्यक्रम आणि त्याद्वारे देशव्यापी चळवळ महात्मा गांधी यांनी उभी केली. चळवळीसाठी अनुसरलेला तो मार्ग अवघ्या जगात चळवळींसाठी मार्गदर्शक ठरला.  श

                                        चीनच्या हुबेई प्रांतातील वुहान शहरातून सुरुवात होऊन जगभर पसरलेल्या 'कोविद-१९' किंवा अधिक स्पष्ट म्हणायचं तर 'चायनीज व्हायरस' ने धुमाकूळ घातला आहे. भल्या भल्या बलाढ्य देशांची मिजास उतरवली आहे. त्यातून अमेरिकेसाखी जगातली एकमेव महासत्ताही सुटली नाही. या विषाणूने सर्वाधिक थैमान घातले आहे ते युरोपातील इटली आणि अमेरिकेमध्ये. इटली मध्ये मृतांची संख्या १० हजारांत पोचली आहे तर मध्ये एक दिवस असा येऊन गेला जेव्हा एका दिवसात हजार पेक्षा जास्त लोक मृत्युमुखी पडले. अमेरिकेत देखील बाधित लोकांची संख्या काही हजारात आहे. मृतांची संख्या ३ हजारच्या पलीकडे आहे. त्यातही महत्वाची गोष्ट आहे ती अशी की अमेरिकेतील मृतांची आणि बाधितांची सर्वाधिक संख्या न्यूयॉर्क शहर आणि राज्यात आहे. या सर्व घडामोडीत काही घटक खूप महत्वपूर्ण आहे, तो म्हणजे क्षमता असूनही योग्य वेळी खबरदारी न घेणे, गाफीलपणा आणि ज्येष्ठ पत्रकार भाऊ तोरसेकर मांडतात त्याप्रमाणे 'पुरोगामीपणाचा' अतिरेक  हे होय. इटली, स्पेन, इंग्लंड जिथे खुद्द प्रिन्स चार्ल्स, पंतप्रधान बोरीस जॉन्सन,